กรณีศึกษา: ระบบจีพีเอส กับ รถบริการ รับ-ส่ง พนักงาน
บทความโดย จีพีเอส แผนที่ไทย.คอม

การประยุกต์การใช้งานเครื่องจีพีเอสติดตามรถ (Vehicle GPS Tracker) และเครื่องแสดงความเร็ว (Speed Monitor) กับรถบริการสำหรับ รับ-ส่งพนักงาน ในนิคมอุตสาหกรรมอมตะ และนิคมอุตสาหกรรมอีสเทิร์นซีบอร์ด

หลักการและเหตุผล
ในปัจจุบัน รถบริการ รับ-ส่งพนักงานมีเป็นจำนวนมาก ซึ่งมีให้บริการทั้งบริษัทเอกชน หน่วยงานรัฐ และโรงงานต่างๆ โดยเฉพาะโรงงานในเขตนิคมอุตสาหกรรม

เพื่อความปลอดภัยของพนักงาน และประชาชนผู้ใช้ถนนทั่วไป รถบริการรับ-ส่ง จำเป็นต้องมีผู้ขับขี่ที่มีประสบการณ์ มีความชำนาญ มีความพร้อมในการขับขี่และมีความรับผิดชอบสูง เพราะเป็นผู้ที่ต้องรับผิดชอบชีวิตและทรัพย์สินของผู้โดยสารและผู้เกี่ยวข้องอื่นๆ ในส่วนของสภาพความพร้อมของรถบริการ ก็มีความจำเป็นไม่ต่างกัน

ความสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นจากการขับรถโดยประมาท และปราศจากความรับผิดชอบของผู้ขับขี่ คือ การเสียเวลาจากอุบัติเหตุ ความเสียหายของรถบริการ ความสึกหรอของเครื่องยนต์ การสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิง รวมถึงต้นทุนการบำรุงรักษาเครื่อง ยาง ช่วงล่าง เป็นต้น และที่สำคัญหากอุบัติเหตุมีความรุนแรง อาจจะก่อให้เกิดความสูญเสียในชีวิตและทรัพย์สินได้

การติดตั้งจีพีเอสติดตามรถ (Vehicle GPS Tracker) และเครื่องแสดงความเร็ว (Speed Monitor) เป็นการควบคุมความเร็วของรถ และพฤติกรรมของผู้ขับขี่ได้ทางหนึ่ง เพื่อเป็นการลดอุบัติเหตุและความสูญเสียดังกล่าว โดยความเร็วจำกัดอยู่ที่ 80 กิโลเมตร/ชั่วโมง

คุณสมบัติเบื้องต้นของอุปกรณ์
o เครื่องจีพีเอสติดตามรถ (Vehicle GPS Tracker)
MVT-380 เป็นเครื่องจีพีเอสติดตามรถ ที่ถูกเลือกใช้ในโครงการนี้ ซึ่งมีคุณสมบัติหลัก คือ สามารถบอกตำแหน่ง ความเร็ว และส่งข้อมูลดังกล่าวผ่านระบบโทรศัพท์มือถือ (GPRS) ไปยังเครื่องแม่ข่าย (File server) ในการเก็บข้อมูล และแสดงผล
สามารถส่งข้อมูลไปยังอุปกรณ์ต่อพ่วงอื่น เช่น เครื่องแสดงความเร็ว ได้ด้วยเช่นกัน
o เครื่องแสดงความเร็ว (Speed Monitor)
เป็น อุปกรณ์แสดงความเร็ว รูปแบบตัวเลข 3 หลัก ใช้แสดงผลความเร็วที่ได้จากการคำนวณของดาวเทียม ผ่านเครื่องจีพีเอสติดตามรถ พร้อมอุปกรณ์เสียงและไฟแสดงผลเมื่อความเร็วเกินกำหนด ทำให้คนขับทราบว่าความเร็วจะเกินกำหนดแล้ว ในโครงการนี้กำหนดความเร็วในเครื่องแสดงความเร็วที่ 75 กม./ชม. เพื่อไม่ให้ความเร็วเกินกำหนดที่ 80 กม./ชม.

วิธีการและการดำเนินการ
o แผนภาพแสดงการต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าด้วยกัน

o การติดตั้ง
รถที่ถูกติดตั้ง เป็นรถบัส VIP สำหรับรับ-ส่งพนักงาน ขนาด 45 ที่นั่ง มีระบบไฟฟ้าแบบ 24 โวลท์

ช่าง ติดตั้งทำการติดตั้งและต่อสายไฟต่างๆ ตามแผนภาพข้างต้น โดยทำการติดตั้งเครื่องจีพีเอสก่อนเป็นอันดับแรก แล้วจึงทำการติดตั้งเครื่องแสดงผล ในส่วนของภาคจ่ายไฟ จะทำการติดตั้งเป็นอุปกรณ์สุดท้าย และสิ่งสำคัญในการติดตั้งอุปกรณ์ในรถยนต์ประเภทนี้ คือ ฟิวส์ เพื่อป้องกันกระแสเกินที่อาจเกิดขึ้นได้ ไปทำอันตรายกับเครื่องจีพีเอสและอุปกรณ์ต่อพ่วง

o การทดสอบและประเมินผล
นำ รถที่ถูกติดตั้ง ไปทดสอบโดยการให้คนขับ ขับขี่ที่ความเร็วเกินกำหนด คือ 80 กม./ชม. พบว่าเมื่อความเร็วของรถที่ปรากฏ ณ เครื่องแสดงผล (Speed Monitor) แสดงเลข 75 หรือมากกว่า ทำให้เกิดเสียงดังขึ้นจากอุปกรณ์ต่อพ่วง (Buzzer) และหลอดไฟ LED สีแดงติดขึ้น
ผล จากเสียงที่ดัง และไฟ LED ติด ทำให้ผู้ขับขี่ถอนคันเร่ง ความเร็วลดลง และเมื่อความเร็วลดลงต่ำกว่า 75 กม./ชม. (สังเกตจากตัวเลขบนเครื่องแสดงผล) พบว่าเสียงและไฟ LED หยุด/ดับ ลง

ข้อสังเกตุ
จาก การทดสอบ ขณะที่ขับรถทดสอบ พบว่าเรือนไมล์ของรถคันที่ถูกติดตั้ง แสดงผลไม่ตรงกับเครื่องแสดงผล โดยมีการแสดงความเร็วที่น้อยกว่าความเป็นจริง เช่น แสดงความเร็วที่ 55 กม./ชม. ในขณะที่ความเร็วจากเครื่องแสดงผลอยู่ที่ 70กม./ชม. ทางทีมงานจึงได้นำรถยนต์ส่วนบุคคลทำการวิ่งเปรียบเทียบ ซึ่งได้ความเร็วของรถยนต์ส่วนบุคคลที่ใกล้เคียงกับเครื่องแสดงผล
อาการที่ปรากฏข้างต้น ถูกเรียกโดยทั่วไปว่า อาการ “ไมล์แข็ง” อันมีสาเหตุหลายประการ เช่น ขนาดของล้อและยาง การประกอบรถ ซึ่งรถบัสส่วนใหญ่เป็นรถประกอบในประเทศ ใช้เครื่องยนต์และเรือนไมล์ต่างรุ่นกัน จากเหตุการณ์นี้ ทำให้เราทราบว่าไมล์ของรถบัสหรือรถบรรทุกส่วนใหญ่ไม่มีความเที่ยงตรง ซึ่งน่าจะเป็นสาเหตุของอุบัติเหตุหากคนขับดูความเร็วจากไมล์รถที่เป็น “ไมล์แข็ง”

ประโยชน์ที่ได้รับ
o เจ้าของ – บริษัทรถบริการ
-สามารถควบคุมพฤติกรรมการขับขี่ของคนขับรถ ผ่านทางโปรแกรมและแสดงผลในตัวรถบริการ
-ทำให้ทราบถึงการใช้เส้นทางของคนขับ เช่น ขับใช้เส้นทางที่กำหนดหรือไม่ ขับรถในเส้นทางอันตรายที่ไม่มีไหล่ทาง หรือขับออกนอกบริเวณที่กำหนด เป็นต้น
-สามารถทราบถึง การจอด/หยุดรถ ในการรับ-ส่ง ในแต่ละวัน หรือดูย้อนหลัง ในวันที่มีปัญหาได้ เช่น กรณีคนขับจอดไม่ตรงจุด หรือออกก่อนเวลารับ-ส่ง เป็นต้น
-ลดการเกิดอุบัติเหตุ ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานต่อคันสูง ไม่เสียเวลาการซ่อมแซม
-เมื่อเกิดอุบัติเหตุ สามารถทราบสถานที่เกิดเหตุได้ทันที ทำให้ส่งรถสำรอง หรือเดินทางไปช่วยเหลือได้ทันท่วงที
-ประหยัดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับรถบริการ เช่น ค่าซ่อมบำรุง เครื่อง ยาง ช่วงล่าง เป็นต้น
-แสดงถึงความเอาใจใส่ในความปลอดภัย ต่อลูกค้า ก่อให้เกิดภาพลักษณ์ที่ดีต่อองค์กร ลูกค้าพึงพอใจในการให้บริการ เพิ่มโอการในการได้งานและการต่อสัญญาบริการ

o ลูกค้า – โรงงานผู้ใช้บริการ
-ทราบถึงพฤติกรรมการขับขี่ของรถบริการ กรณีบริษัทรถบริการอนุญาตให้ใช้โปรแกรมควบคุม
-สามารถทราบถึง การจอด/หยุดรถ ในการรับ-ส่ง ในแต่ละวัน หรือดูย้อนหลัง ในวันที่มีปัญหาได้ เช่น กรณีคนขับจอดไม่ตรงจุด หรือออกก่อนเวลารับ-ส่ง เป็นต้น
-เพิ่มความปลอดภัย เพิ่มสวัสดิภาพแก่พนักงาน และลดอุบัติเหตุจากการรับ-ส่ง พนักงาน
-เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน การผลิต อันเกิดจาก รับ-ส่ง พนักงานตรงเวลา ปราศจากอุบัติเหตุ
-สามารถวางแผนเส้นทาง กำหนดเส้นทาง บริการรับ-ส่ง พนักงาน ในแต่ละสายได้
-ข้อมูลต่างๆ สามารถส่งออกในรูปแบบไฟล์ MS-Excel เพื่อนำไปใช้ต่อไปได้

จาก กรณีศึกษาข้างต้น จีพีเอสติดตามรถ (Vehicle GPS Tracker) ยังสามารถประยุกต์ได้ในรูปแบบอื่น เพื่อธุรกิจต่างๆ อีกมาก เช่น รถขนส่งสินค้า รถเช่า รถในพื้นที่จำกัดความเร็ว รถยนต์ส่วนบุคคล เมื่อมีการใช้งานร่วมกับโปรแกรมจีพีเอสจัดการรถ (GPS Tracking Software) แล้ว จะได้ประโยชน์เพิ่มเติมและประสิทธิภาพมากขึ้นกว่าการใช้เพียงเครื่องติดตาม แบบเดียว (Stand Alone) เท่านั้น ซึ่งจะได้มีการนำเสนอต่อไป